مقاله ای بسیار زیبا در مورد نماز

نماز از عبادت‌های مسلمانان و از ارکان مهم دین اسلام است.

یکی از پایه های اساسی دین مبین اسلام نماز است که به وسیله آن میتوان موجبات آرامش قلب و روح و روان را مهیا کرد .

نماز سرود توحید و یکتا پرستی است که چون سیل محکمی ما را در برابر عوامل آلوده کننده ای که در زندگی روزمره با آن مواجه هستیم محافظت می کند .

نماز یک رنگ بیداری و یک هشدار در ساعت مختلف شبانه روز است که به انسان تذکر می دهد و از او می خواهد که به شب و روزش معنا دهد و او را از بی خبری طی زمان و گذشت عمر آگاه می سازد و به او می فهماند که روزی گذشت و روزی دیگر آغاز شد . حضرت زهرا (ع) می فرمائید : نماز مبرا کننده شما زا کبر و خود پرستی است .

هنگامیکه مرد به نماز بر می خیزد شیطان می آید بنظر حسرت به او نگاه می کند زیرا می بیند که رحمت خدا او را فرا گرفته است . کسی که نمازش را سبک شمارد خوداوند بر او دشمن باشد و به نظر رحمت به او نگاه نکند .

 امام سجاد می فرمایند : هنگامیکه به نماز می ایستید طوری آنرا به جای آورید که گویی آخرین نماز را به پا می دارید . هر کس به عمد نماز را ترک کند از مرز اسلام خارج شده و به کفر رسیده است نماز وسیله پرواز مومن است به سوی خدا .

همه ی انسانها برای اینکه نماز درست به پا دارند باید احکام دین را رعایت کنند .

احکام دین شامل اصول های زیر است .

تقلید چیست ؟ مسلمانان باید رد اصول دین یقین داشته باشند و در خصوص احکام دین به مجتهد مراجعه و از او تقلید کنند

                                                                

مجتهد چیست : متخصص در احکام دین را مجتهد می گویند .

حلال چیست : عملی که انجام آن جایز است .

حرام چیست : عملی که موجب گناه می گردد و نباید آنرا انجام دهد .

واجب چیست : عملی که انجام ندادن آن موجب گناه می شود .

مستحب چیست : عملی که انجام آن باعث ثواب می گردد و اگر انجام ندهیم گناه نیست مانند کمک به مستمندان

مباح چیست : عملی که انجام دادن و ندادن آن مساوی است .

مومنان برای خواندن نماز ابتدا وضو می گیرند وضو موجب پاگیزگی بدن و آرامش روح می گردد وضو گرفتن نیمی از ایمان است باید به چند نکته توجه کنید :

1-   آب وضو پاک باشد .2- مطلق نباشد 3- مباح باشد  4- ظرف آب وضو مباح باشد از طلا و نقره نباشد ، 5-اعضای بدن در موقع شستن و مسح کردن پاک باشد ، 6- به ترتیبی که گفته شده وضو گرفته شود 7- کارهای وضو پشت سر هم و بدون فاصله ایجاد شود بطوریکه جاهای قبل خشک نگردد .

خانه کعبه که در مسجد الحرام در شهر مکه (عربستان ) قرار دارد قبله است و مسلمانان باید رو به آن نماز بخواند بجز نماز مواردی است که باید رو به قبله انجام شود مانند ذبح حیوان – خواباندن بدن میت و چه بهتر که خواب و خوراک نیز رو به قبله باشد . اما چه زمانی نماز بخوانیم . نماز کلا 17 رکعت است هر رکعت زمانی دارد .

مثلا نماز صبح 2 رکعت است . نماز ظهر و عصر 8 رکعت است و نماز مغرب و عشا 7 رکعت است .

چه کسانی باید نماز بخوانند ، هر انسانی که به سن بلوغ می رسد بر او تکلیف است که رو به سوی خدا آورد و نماز به پا دارد در این زمان است که انسان تولدی دیگر یافته و پا به عرصه ملوک می گذارد و چه زیباست که این روز جشن تکلیف همه نونهالان این مقطع سنی است گرامی بداریم .

در دین مبین اسلام مراسمهای با فضیلت و پر شکوه بسیار ایجاد می شود که یکی از آنها برپایی نماز جماعت است و مستحب است که نمازهای یومیه را به جماعت خواند خصوصا بر افرادیکه نزدیک مساجد سکونت دارند .

روایت است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت ثواب ششصد نماز دارد و هر چه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود بطوریکه انسان قادر به شمارش آن نمی باشد .

نماز از عبادت‌های مسلمانان و از ارکان مهم دین اسلام است.[۱] واژهٔ نماز معادل فارسی کلمه عربی صلاة یا صلوة است.نماز در نزد اهل سنت یکی از ارکان خمسه (ستون‌های پنجگانهٔ دین) و در نزد شیعیان یکی ازفروع دهگانهٔ دین است.

نمازهایی که بر هر مسلمان، در هر شبانه‌روز، واجب است عبارت‌اند از: نماز صبح، ظهر، عصر، مغرب و عشا. البته غیر از این نمازها، نمازهای واجب دیگری هم وجود دارند[۲].

واجبات نماز

واجبات نماز یعنی کارهایی که باید در نماز انجام شود. واجبات نماز ۱۱ مورد هستند که این واجبات به دو نوعرکن و غیر رکن تقسیم می شوند. واجباتی که رکن هستند، کم یا زیاد کردن آنها چه به عمد و چه سهوا نماز را باطل می کند. واجبات رکن در نماز ۵ مورد بوده و شامل: نیّت، تکبیرة الإحرام، قیام (قیام در هنگام تکبیرة الاحرام و قیام متصل به رکوع)، رکوع و سجود می باشد. واجبات نماز از این قرارند:[۹]

نیت: به معنی قصد قلبی است و نیازی نیست به زبان آورده شود؛ بلکه به این معنی است که نمازگزار با هوشیاری و قصد نماز را می خواند. لازم به ذکر است که نیت در نماز بسیار مهم است و اگر مثلا کسی نماز را برای غیر خدا بخواند مانند این است که اصلا نماز نخوانده است؛ در عبادت‌های دیگر شاید اینقدر سخت‌گیری در مورد نیت نباشد.

تکبیرة الاحرام: یعنی گفتن الله اکبر در اول نماز؛ و در این هنگام معمولاً دست‌ها را تا مقابل گوشها بالا می‌برند.

قیام: به معنی ایستادن است؛ کسی که نمی‌تواند بایستد، می‌تواند نشسته و یا خوابیده نماز بخواند.

قرائت: در ابتدای رکعت، خواندن سوره فاتحه واجب است. در دو رکعت اول نمازهای ظهر، عصر، مغرب و عشا همچنین واجب است که سورهٔ دیگری پس از فاتحه خوانده شود. اهل سنت خواندن بخشی از یک سوره را هم کافی می‌‌دانند.

رکوع: به معنی خم شدن نمازگزار است، تا این که دستها به زانو برسند. مسلمانان معمولاً در هنگام رکوع اذکاری را می‌گویند مانند سبحان الله یا سبحان ربی العظیم وبحمده

سجده: در این زمان، نمازگزار پیشانی، کف دست‌ها و سر انگشتان پاها را بر زمین می گذارد؛ در زمان سجده نیز اذکاری چون سبحان الله یا سبحان ربی الأعلی وبحمده گفته می‌شود.

ذکرهای سجده و رکوع

تشهد: به معنی گواهی دادن بر یکتا بودن خدا و پیامبری محمد است. این کار در رکعت‌های زوج و در رکعت پایانی، بعد از سجده انجام می‌شود. البته اشتباه نشود: در رکعت آخر نمازهای دورکعتی و چهاررکعتی، فقط یک تشهد خوانده می‌شود.

سلام: یعنی درود فرستادن بر پیامبر و خانواده‌اش و بر خود و بر سایر بندگان شایستهٔ خدا، در پایان نماز.

ترتیب: یعنی این که که کارهای نماز به ترتیب خودش انجام شود و مثلا سلام نماز در ابتدای نماز گفته نشود.

موالات: یعنی پی‌درپی‌بودن اجزای نماز؛ بین کارهای نماز نباید خیلی فاصله شود (معمولا حداکثر چند ثانیه).

مستحبات نماز

بعد از رکوع، مستحب است نمازگزار بگوید: «الله اکبر» و «سمع الله لمن حمده»

بعد از سجده، مستحب است نمازگزار بگوید: «الله اکبر» و «استغفرالله ربی و اتوب الیه»

در هنگام برخاستن از زمین، مستحب است نمازگزار بگوید: «بحول الله و قوته اقوم و اقعد»[۱۰] [۱۱]

شرایط نماز و نمازگزار

نمازگزار پیش از نماز می‌بایست، بسته به شرایط و موقعیت، وضو[۱۲]، غسل یا تیمم[۱۳] کرده باشد. همچنین بهتر است قبل از نماز اذان و اقامه بگوید.

نمازگزار، باید در هنگام خواندن نماز رو به قبله، که همان کعبه است، بایستد .

بدن نمازگزار باید پاک باشد. لباس نمازگزار نیز باید پاک و پوشانندهٔ عورت باشد.[۱۴] همچنین لباس نمازگزار نباید غصبی، از اجزای مردار، از حیوان حرام گوشت و ابریشم خاص یا طلا بافت(در مردان) باشد.

بر اساس دستورات اسلامی، محلی که نمازگزار در آن نماز می خواند، نباید غصبی باشد. همچنین مکان نمازگزار باید استقرار داشته باشد و امکان نمازگزاردن در آن جا وجود داشته باشد.[۱۵]

موارد فوق شرایط و استثناهای مخصوص به خود را دارند و همچنین در شرایط و موقعیت های خاص می توانند تغییر یابند که در مذهب تشیع این موارد توسط مراجع تقلید مشخص می شوند.

 

مبطلات نماز

برخی از مواردی که نماز را باطل می‌کنند عبارتند از:[۱۶]

از بین رفتن هر کدام از شرایط نماز و نمازگزار

باطل شدن وضو

گفتن آمین بعد از حمد

سخن گفتن با دیگران

خندیدن و گریه کردن

خوردن و نوشیدن

انحراف از جهت قبله

کم یا زیاد کردن ارکان نماز